Полека, но сигурно, почнуваш да го губиш чувството кој/а всушност си. Зошто? Затоа што со него ништо не тече природно. Со него нема простор за “go with the flow”. Со него секогаш има напнатост. Секогаш драма. Секогаш тишина или експлозија.
Нарцистот мора сè да контролира. Дури и твоите емоции.
➡️ Многу тешко е да ги направиш среќни – речиси невозможно. ➡️ Секогаш нешто не е во ред – со тебе. ➡️ Никогаш не е доволно – дури и кога им даваш сè. ➡️ Секој разговор е бескраен круг што никаде не води. ➡️ Или се расправаат за сè или те казнуваат со тишина – “silent treatment”. Нема заклучок, нема решение. Само уште повеќе празнина во тебе.
А најстрашно? Кога ќе почнеш да веруваш дека ти си проблемот. Дека ти си премногу чувствителна. Дека треба уште малку да издржиш. Уште малку да разбираш. Уште малку… да исчезнеш.
Но не. Ти не си проблемот. Проблемот е што си заглавена во игра без правила – со некој што победува само ако ти се изгубиш себеси.
📌 Ако е секогаш тешко, ако секогаш боли, ако никогаш не се чувствуваш доволно добра – запрашај се: Дали е ова љубов? Или контрола маскирана како емоции?
🔻 Кој е нарцис – и како да го препознаеш?
Ако веќе сега чувствуваш дека нешто не е во ред… послушај се.
📌 Нарцистите не се секогаш очигледни. Понекогаш се љубезни, шармантни, дури и „емоционални“. Но нивната енергија е отровна. Играат игра чии правила ти не ги знаеш.
Ако се прашуваш дали имаш работа со нарцис – провери ги овие 9 знаци:
1️⃣ Секогаш си виновна ти. Дури и кога е јасно дека нешто е негова одговорност, вината ќе биде префрлена на тебе.
2️⃣ Твоите граници ги нервираат. Секојпат кога ќе поставиш граница, следи потсмев, лутина или тивка казна.
3️⃣ Емоционален уценувач. Твојата емпатија ја користат против тебе. Ако не ги разбираш „доволно“, ти си лоша личност.
4️⃣ Скриени понижувања. Скриена критика, потсмев, “шеги” на твоја сметка – секогаш во име на “вистината” или “хуморот”.
5️⃣ Идеализација – девалвација – отфрлање. На почеток си совршена. Потоа премногу чувствителна. На крај – проблемот.
6️⃣ Никогаш не се извинуваат искрено. Ако и се извинат, тоа е со додаток: „Ама ти си…“
7️⃣ Тишината како оружје. Кога нешто не е по нивно, те игнорираат. Дена. Недела. Колку што треба за да се скршиш.
8️⃣ Потреба за обожување. Секогаш мораат да бидат во центарот. Ти постоиш за да ја потврдуваш нивната вредност.
9️⃣ Надвор ангел, дома тиранин. Две сосема различни личности – јавно шармантен, приватно емоционално насилен.
🪞 Нарцистот не те сака тебе. Тој ја сака контролата над тебе.
Нема емпатија. Само игра. Нема вистина. Само маска.
🧠 Манипулацијата е неговиот јазик. 🩶 Тишината е неговото оружје. 🙃 Огледалото го гледаш ти – тој гледа само себе.
Ако те збунува, исцрпува и постојано обвинува… Не си луда. Не си премногу чувствителна. Не си проблемот.
Само си премногу чувствителна за личност без чувства.
Не сум родена тука. Крвта ми е македонска – жешка, жива, полна сеќавања на поинакви улици, мирис на домашен леб и звук на јазик што звучи како песна. А веќе десет години дишат моите денови меѓу овие ридови. Меѓу лозја, бура и погледи што истовремено те проверуваат и те поздравуваат.
Дојдов како жена и мајка. Со дете во прегратка, со друго за рака, и со соништа во очите. Не како хероина – туку како жена што знае дека мора. Зашто животот не прашува дали си подготвена.
Ајдовшчина не ме прифати веднаш. Ниту јас неа. Бурата ми ги кинеше мислите, самотијата ме грицкаше во вечерите. Но со секој ден сфаќав:
> Тука не се раѓаш. Тука се извајуваш.
Не сум веќе онаа што бев. Македонка – да. Но и нешто друго. Нешто потивко, поцврсто, ридесто.
Сега знам:
> Можеш да го носиш југот во срцето и северот во косата. И сепак да бидеш цела.
„Таму каде што бурата ги носи мислите, а ридовите шепотат тишина – жена меѓу лозјата на Ајдовшчина, фатена меѓу два света, но целосна во себе.“
Пиев отров – како вода чиста, верував на збор – и кога беше празен. Срцето врзано во златни нишки, додека не се распаднав внатре – тивко, а гласно.
Нарцисот своите рани ги сликаше на моите дланки – невини, меки, а јас ги носев како трофеи, како да беа мои – не негови гревови.
Но дојде тишина – не празна, не глува, туку света, како глас од снежен врв. Полека ми ја испра крвта – без збор, секој атом, чекор, и секој тежок здив.
Сега во мене пеат други ќелии, не тие што тонеа во неговиот глас. Сега љубам меко, без страв и услови — и самата себеси сум својот спас.
➡️ „Кажи ми само дека ме сакаш…“ — најопасната реченица зад која се крие предавство.
„ Дали ме сакаш?“ – толку обично прашање, а во уста на нарцисот станува тест. Тест дали сè уште си негова. Дали реагираш. Дали те држи. Не е љубов. Тоа е контрола, камуфлирана со нежни зборови. Не се лови на зборовите – гледај ја намерата зад нив.
🗣️ „Кажи, дали ме сакаш?“ — прашува со насмевка, додека во позаднина води паралелен живот.
🔴 Ова не е љубов. Ова е стратегија.
Кога нарцисот ќе ве праша: „Кажи, дали ме сакаш?“ – тоа не е затоа што не знае. Тоа е затоа што САКА ДА БИДЕ СИГУРЕН дека сè уште го држи вашиот ум, вашето срце… и вашата тишина.
👉 А најчесто ова ќе ѝ го каже и на својата жена – за да не посомнева дека нешто се случува. Љубовта му е маска. Контролата му е целта.
💥 Запомни: Тоа не е знак дека се грижи – туку знак дека си му потребна за да продолжи со играта.
👉 Сите облици на неверство што (пре)долго ги игнорираш
Нешто ти вели дека не е искрен. Не затоа што си параноична. Туку затоа што телото не лаже.
Почнуваш да се прашуваш: 👉 Дали ме мами? 👉 Дали си го замислував сето тоа? 👉 Зошто повеќе не можам да му верувам?
Ако е нарцис, одговорите не се едноставни. Бидејќи кај нарцисот, верноста не значи истото што значи за тебе. А неверството не е секогаш само скок во туѓ кревет. Тоа е сè што те понижува, исклучува, руши доверба и те прави да се чувствуваш помалку вредна.
🔍 Нарцисот и верноста – два различни света
Нарцисот ја гледа верноста како ограничување, не како избор. Како нешто што му ја одзема моќта. А ако е прикриен нарцис, ќе зборува за љубов како најголем романтичар – додека зад грб ти го прави спротивното.
Верноста за него не е избор за некого, туку додека му одговара. Кога ќе му затреба нов извор на внимание – ќе си најде. Без грижа на совест. А бидејќи знае да сјае, маѓепсува и глуми жртва, на крај – ти ќе бидеш таа што ќе изгледа виновна.
🎭 Форми на неверство што нема да ги најдеш во класичните дефиниции
Нарцисот изневерува:
– со енергија (кога флертува, заведува и си гради „публика“), – со двојни животи (една личност за јавноста, друга во приватноста), – со молк (кога си пишува со други, ама „ништо не направил“), – со манипулација (кога ја искористува твојата доверба за да одржува врска и игра на друго место), – со споделување интимност (кога со друга дели нешто што ти си сакала да биде само ваше).
И постојано ќе зборува:
> „Па ништо не направив.“ „Не драматизирај.“ „Само зборуваме.“
🚩 Знаци дека си во врска со нарцис кој те мами:
Телефонот му е со него дури и под туш. Лозинките постојано се менуваат. Кога поставуваш прашања – се лути… или ти се потсмева. Те обвинува дека си љубоморна – а ти само ја бараш вистината. Сè почесто заминува, се враќа со поинаква енергија. Социјалните мрежи ги користи тајно, со друга енергија.
Нема да најдеш порака со „Те сакам“. Но ќе ја најдеш своета скршена доверба. И тоа е доказот.
⚖️ Нарцисот како играч – никогаш со една карта
Нарцисот ретко гради само една врска. На тебе ќе ти вели дека си му сè. А за себе ќе гради мрежа од безбедност – бивши, обожавателки, колешки, познанички… И кога ќе почнеш „премногу да бараш“, ќе рече:
> „Секоја би била среќна со мене.“ „Ти ништо не ти е доволно, а тие треба да бидат благодарни.“
А тебе ќе ти дава сè помалку – зашто ќе станеш опасна. Зашто гледаш. И зашто престануваш да веруваш.
🧠 Зошто почнуваш да се сомневаш во себе?
Зашто го љубеше. Зашто му веруваше. Зашто посакуваше да е навистина тој од почетокот. Зашто те научиле дека љубовта значи трпение. И простување. А со нарцисот простуваш сè што требаше да биде црвено знаме.
Не си луда. Не си сомничава. Ти си жена која конечно СЕ СЛУША СЕБЕ.
1️⃣3️⃣Црвени знамиња дека нарцисот те мами – уште пред да си замине
👀 Тишина. Оддалеченост. Изговори. Не си луда. Ова е вовед во замена. Нарцисот ретко си оди – пред веќе да има нова.
🔴 1. Гостирање (ghosting) што го оправдува со лаги
Со часови или денови не се јавува.
> „Спиев.“ „Телефонот не ми беше при рака.“ „Имав итен случај.“ А ти знаеш: нарцисот секогаш го има телефонот со себе. Кога му треба внимание – телефонот магично работи. Кога ти му требаш – батеријата е празна, нема интернет, нема трага.
Ова не е расеаност. Ова е тест – колку уште ќе издржиш пред да го почувствуваш предавството.
🔴 2. Девалвација – кога стануваш помалку од новата
Нарцисот не си оди – туку почнува полека да те спушта.
👉 Со критики. 👉 Со сарказам. 👉 Со споредби.
Повеќе не си совршена. Сега ги „гледа“ твоите мани. Твоите очи, глас, облека, начинот на кој зборуваш… А во меѓувреме: ја пофалува „пријателката“, колешката, познаничката – која веќе ја тестира како нова залиха.
🔴 3. Новата личност веќе постои – уште пред да замине
Најболна вистина:
> Нарцисот веќе има друга – уште пред да си замине. Кога ќе си замине, не оди во празнина. Не бара – веќе има. Ти само сè уште не знаеш дека си станала резерва.
Она што за тебе е крај на врската – за него е само префрлување на фокусот.
Не станува збор за вистинска криза. Станува збор за контрола и збунетост. Станува збор за тоа да се сомневаш во себе – не во него.
Изговорите не се безопасна навика. Тие се алатка на манипулација. Секојпат кога не се јавува – ја руши твојата реалност.
🔴 5. Интимноста исчезнува – или постои само за смирување
Понекогаш еднаш месечно. Или целосно исчезнува. А ако кажеш нешто, ќе ти рече:
> „Сексот не е најважната работа во врската.“ „Не е се само во тоа.“ „Ти си опседната.“
Вистината? Нарцисот има сексуален контакт – само не повеќе со тебе.
Најгорчлива пилула: 👉 Кога доаѓа кај тебе, можеби штотуку се видел со друга.
🔴 6. Оддалечување без причина
Одеднаш си му „премногу“. Сè што некогаш значеше за него – сега е „оптоварување“.
Не те вика, не пишува, или одговара суво. Ако молчиш – се лути. Ако зборуваш – те прекинува.
Ова не е губење на љубовта. Ова е премин во нова фаза – каде што бара друга, но те држи како резерва.
🔴 7. Контакт со бивши (и други „пријателки“)
> „Само пријателка ми е.“ „Со бившата само се слушаме.“ „Не биди сомничава.“
Но ти чувствуваш дека нешто не е во ред. Зашто твојата интуиција веќе знае – овие ‘пријателства’ не се чисти. 🔴 8. Мобилниот телефон – нивниот омилен инструмент за измама
Го гледаш како зјапа во телефонот – постојано. Додека гледате филм, пиете кафе, седите заедно. Дури и кога зборувате – слуша со пола уво, со погледот во екранот.
Но ако прашаш:
> „Што правиш?“ Ќе добиеш еден од трите одговори: 👉 „Играм игри.“ 👉 „Ништо посебно.“ 👉 „Сега ни телефон не смеам да имам?“
Вистината? Мобилниот телефон е главната алатка со која го одржуваат контактот со резервите. Не е важно каде се – телефонот оди со нив: во тоалет, во автомобил, под туш, во кревет.
А ако се особено „паметни“, ќе ги предупредат резервите да не пишуваат или не се јавуваат додека си ти дома.
Некои дури пишуваат:
> „Можам сега, таа е на работа.“ „Не пиши после 18h.“
🔴 9. Кога љубовното бомбардирање завршува – и со него сите бакнежи
Нешто во тебе знае – ништо не е исто. Порано ти пишуваше наутро, те викаше навечер, те бакнуваше со тело и со поглед. Сега пораките се суви. Брзи. Бакнежите речиси исчезнати. Телефонските повици? Пет секунди, набрзина.
А кога ќе прашаш каде е енергијата, вели:
> „Уморен сум.“ „Зафатен сум.“ „Не комплицирај.“
Вистината? Веќе не е тука. Зашто неговата енергија е веќе кај друга.
Но не те пушта. Зашто уште му требаш – како алиби, како заштита, како чувство на контрола. А ти ја чувствуваш празнината – што ниеден изговор не може да ја пополни.
🔴 10. Топло-ладно – кога те користи како емоционална станица
Нарцисот не е топол за тебе – туку станува топол кога нешто друго не му оди по план.
> Кога ќе се скара со резервната – добиваш порака. Кога таму не добива потврда – доаѓа кај тебе со „жал ми е“. Кога пак си му ‘сигурна база’ – те игнорира.
И еден болен, но ослободувачки податок: 👉 9 од 10 нарцисоидни партнери што играат игра топло-ладно – веќе имаат друга жена во позадина.
🔴 11. Физички е со тебе – емоционално веќе те напуштил
Тој е тука. Седи до тебе. Можеби дури и те прегрнува. Но ТИ ЗНАЕШ.
> Го нема веќе. Нема веќе таков поглед. Нема љубопитност за твојот свет. Нема жед по тебе – по твојата енергија, душа, присуство.
👉 Зошто? Зашто веќе ја добива од некоја друга. Некоја друга го „храни“, па ТИ стануваш непотребна. А ти – иако си покрај него – се чувствуваш целосно сама.
И тоа е твојот најсилен аларм.
Но кога ќе го кажеш тоа, ќе ти рече:
> „Тоа си го замислуваш.“ „За тебе никогаш ништо не е доволно.“ „Секогаш нешто ти недостига.“
НЕ. Твоето тело не лаже. Твојот инстинкт не е луд. Твојата интуиција Е одговорот.
🔴 12. Име што постојано се повторува – дури и во негативен контекст
Нарцисот почнува да зборува за некоја жена. Можеби бивша. Можеби „колешка од работа“. И постојано го спомнува истото име.
Понекогаш ја критикува. Понекогаш и се потсмева. Но ТАА е секогаш присутна – во неговите реченици.
👉 Тоа име не е случајно. 👉 Ако се повторува постојано – дури и негативно – многу е веројатно дека ТОА е личноста: со која те изневерува. Или емоционално се пренесува на неа.
💥 Нарцисот не знае да крие – само знае да замаглува. Затоа слушај – не што вели, туку кого постојано спомнува.
🔴 13. Твоето тело веќе знае – пред да стигне доказот
👉 Се случува да не спиеш навечер? 👉 Имаш чудно чувство во стомакот кога го гледаш? 👉 Те стега при некои зборови?
Тоа не е случајност. Тоа не се „живци“. Тоа е ГАТ. Тоа е телото што ти ја шепоти вистината – пред да ти ја покаже животот.
А ако се фатиш себеси како гуглаш:
> „Дали нарцисот изневерува?“ „Зошто веќе не ми пишува?“ „Знаци на емотивна измама?“
… тогаш ВЕЌЕ ЗНАЕШ.
Само сè уште бараш дозвола да си веруваш себеси. И таа дозвола ти ја давам сега. 📢 Не чекај признание. Верувај му на чувството.
🔴 13 црвени знамиња. И секое одделно е доволно. А заедно – тие се КРИК на твојата интуиција, кој веќе не смееш да го игнорираш.
✨ Не чекај да го видиш нејзиниот СМС. ✨ Не чекај да си замине. ✨ Не чекај да се распаднеш.
🌱 Почни да си веруваш. Твојот ГАТ, твоето тело, твојата тишина – содржат повеќе вистина од сите негови зборови заедно.
🎁 Празници. 🎂 Родендени. 🌊 Одмори. Тие денови што другите ги чекаат со радост – ти ги чекаш со страв.
Секогаш нешто ќе тргне наопаку. Секогаш ќе се случи нешто „ненамерно“. Секогаш ќе бидеш таа што се обидува да спаси атмосфера – додека тој гледа наоколу, критикува, игнорира, провоцира. Празниците доаѓаат со ветување за љубов. За внимание. За благодарност.
Но ако си покрај нарцис – празниците се сè освен тоа. Стануваат денови кога ќутиш. Кога глумиш дека си добро. Денови кога мораш да ја скриеш болката – само за да не создадеш нова расправија. Со нарцисот: ❌ Празникот не е празник. ❌ Одморот не е одмор. ❌ Твојот ден – не е твој.
📌 8ми Март. Денот на мајката. Твојот роденден. Годишнината.
Сите тие денови што треба да бидат за тебе – се претвораат во денови кога мораш да внимаваш на секој збор.
🧨 Можеби ќе те игнорира. 🧨 Можеби ќе направи нешто – но само пред други. 🧨 Можеби ќе добиеш подарок – но со чувство на вина. Или по расправија. 🧨 Можеби ќе го слави тој ден – но со друга.
👠 Ќе ти каже: „Не ти требаат такви глупости.“ „Овие празници се само за реклами.“ „Сите жени го претеруваат.“
Но ти чувствуваш дупка. И болка. И чувство дека не вредиш.
📉 А вистината е – не си луда. 📉 Не си презахтевна. 📉 Само бараш она што секоја жена го заслужува: почит, внимание, нежност.
📩 И некогаш … ќе пишува на други.
На својот профил нема да стави ништо за тебе – но ќе лајкне друга. Ќе ѝ честита на својата мајка. Или ќе ѝ прати порака на „резервната“.
📌 Празниците со него се тест:
– На твојата трпеливост. – На твојата тишина. – На твојата подготвеност да ја потиснеш болката – за мир во куќата.
🎁 Празник е. Но не за тебе.
Додека другите жени добиваат цвеќиња, пофалби и објави – ти добиваш молк. Или уште полошо: – коментар „што веќе си нервозна?“, – одговор „еј, не ми се прави сега сцена“, – или класиката: „заборавив, ама ти секогаш нешто драматизираш“.
🎂 Роденден ти е. Но се чувствуваш како да си згрешила што си родена.
Ќе добиеш подарок? Можеби. Ама прво ќе добиеш драма. Тишина. Обвинување. И чувство дека ништо не правиш како што треба.
Ако си среќна? Ќе направи нешто – за да не бидеш. Ако не си среќна? Ќе те праша зошто уништуваш сè. И потоа… додека ти ги дуваш свеќичките – тој ќе си пишува со резервите. На твoј роденден.
🎭 Нарцисот за празници и на одмор: малиот ѓавол во свечено пакување
🎄 На Божиќ – те замрзнува.
Ако очекуваш семејна топлина – ќе добиеш студен поглед. Твојот ентузијазам е за него навреда. Ќе го саботира ручекот, ќе се скара за глупост, ќе исчезне среде денот. Сите нешто подготвуваат. Светки, храна, подароци. Ти – се обидуваш да создадеш атмосфера. А тој? Седи со вклучен мобилен. Или се однесува како да е казнет што е дома. 🔇 Тишина. 🔁 Цинизам. 🪞 Злобен коментар – дури и пред гости. „Не знаеш ни салата да направиш како што треба.“ „Ти оваа година ништо не си заслужила.“ „Овие украси ти се кич.“
📌 Тој не го сака Божиќот. Не заради религија. Туку затоа што не е во центарот. Сака да види дали ќе му дадеш приоритет – и кога не го заслужува.
🐣 Нарцисот за Велигден: кога тишината стана традиција.
Додека другите се будат со насмевка и мир во душата – ти се будиш со стегнато срце. Наместо љубов – чувство на одговорност. Да не заборавиш ништо. Да не згрешиш. Да не го налутиш.
Велигден би требал да биде симбол на надеж. Но со нарцисот – секоја надеж се распрснува на првото негово „Што си зготвила сега?“ или „Ова не личи на празник.“
👩🍳 Сè си направила. Чистење. Храна. Подготвена трпеза. Но кога ќе седнете на маса – тој одеднаш станува критичар. Сè е премалку. Прекасно. Премногу.
Иако се обидуваш да ја спасиш атмосферата – тишината сече. Гостите чувствуваат. Детето гледа. А ти… Ти повторно се распаѓаш одвнатре.
🫱🫲 Семејни празници: кога тој го слави светот – освен тебе.
Слават дедовци, баби, кумови, пријатели… На сите носи подароци, се смее, глуми совршен сопруг. Само дома – тишина. Само ти – не постоиш.
Ако твоето семејство слави – ќе измисли причина да не оди. Ако твоето дете има настан – ќе задоцни, ќе заборави, ќе се жали. Секој семеен момент станува натпревар – кој има повеќе контрола.
🥀 Нема фотографија со тебе. Нема статус. Нема ништо што потсетува дека постоиш – освен кога треба да бидеш виновна.
А кога ќе почнеш да поставуваш прашања – ќе добиеш тивок третман. Или ироничен коментар: „Сакаш внимание? Оди објави нешто на Фејсбук.“ 📌 Семејните празници се огледало. Ако во нив гледаш болка – тогаш знаеш: не си сакана, туку контролирана.
🏖️ А на одмор…
Ти се подготвуваш со радост – тој вика. „Секогаш нешто забораваш!“ „Зошто таа облека – на ревија одиш?“ „Кој пак ќе плаќа за сè ова?“
И кога конечно ќе стигнете – тој не мирува. Гледа други жени. Коментира секоја што минува. Флертува со онаа што најмалку ја сомневаш – таа што ти е пред очи.
А можеби… ќе добие глуп изговор – и ќе исчезне на неколку часа. „Само колегите, само за момент…“ Но ти знаеш. Внатре – секоја клетка ти вреска: нешто не е во ред.
📩 А понекогаш – додека ти седи до тебе на лежалка, со кафе во рака – пишува на бивши. На резервни. На оние што го хранат – кога ти си празна.
📌 Одморот не треба да те ломи. 📌 Празникот не треба да те боли. 📌 Ако се чувствуваш невидлива кога треба да светиш – не си во љубов, туку во стапица.
✨ Но еднаш кога ќе ја видиш вистината – нема враќање назад.
Ќе престанеш да се потценуваш. Ќе престанеш да се прашуваш: „Што ако сум јас проблемот?“ И ќе почнеш да се славиш сама – и секој ден ќе ти стане празник.
📌 Жената што гледа – сега гледа поинаку. 📌 Жената што љуби – веќе не љуби оној што ја крши. 📌 Жената што еднаш знаеше што значи празник – ќе си го врати.
Кога ќе слушнеме „нарцис“, веднаш помислуваме на некој што е гласен, самовљубен и постојано бара внимание. Но нарцисот не е секогаш очигледен – понекогаш е тивок, манипулативен или дури и опасен.
Постојат три основни видови нарцисоида кои вреди да ги препознаеме:
1. Прикриен нарцис (covert narcissist)
Надворешно: тивок, скромен, како жртва.
Внатрешно: осетлив на критика, пасивно-агресивен.
Алатки: молк, вина, манипулација преку ранливост.
2. Грандиозен нарцис (grandiose narcissist)
Надворешно: самоуверен, харизматичен, доминантен.
Внатрешно: убеден во својата надмоќ.
Алатки: фалење, понижување, барање восхит.
3. Малиген нарцис (malignant narcissist)
Надворешно: студен, без чувства, може и насилен.
Внатрешно: мешавина од нарцисоидност и социопатија.
Алатки: заплашување, емоционално насилство, манипулација без грижа на совест. Нарцисот не секогаш носи иста маска. Затоа е важно да не гледаме само што зборува – туку како се чувствуваме покрај него.
„За да ја видиш вистината, понекогаш мораш да гледаш подлабоко.“
Нарцисот не го гледа детето како личност. Туку како продолжение на себе. Како алатка – за контрола, за слика пред другите, или за казнување на партнерот.
Детето не е слободно суштество. Детето е функција – за неговата слика, моќ, одмазда.
Како се покажува тоа?
Детето мора да глуми совршенство – за родителот да изгледа добро.
Неговите емоции не се важни – важно е “да не срами”.
Родителот го користи како оружје („Кажи ѝ на мајка ти што слушна.“)
Ги дели децата: “добро” (послушно) и “лошо” (самостојно).
Внедрува вина: „Јас сè направив за тебе, а ти…“
Златно дете и црна овца
Нарцисистичкиот родител често ги дели децата на две улоги:
Златно дете – го исполнува, го слуша, го восхитува.
Црна овца – поставува граници, размислува самостојно, се спротивставува.
Златното дете е “совршено” – додека служи. Црната овца – носи вина, критика и отфрлање.
Оваа поделба создава омраза, натпревар и длабоки последици – и кога децата ќе пораснат. Најболно?
Нарцисот не знае да сака. Но знае да глуми љубов – кога има публика. И знае да го скрши детето, кога не му служи повеќе. Што носи детето понатаму?
Чувство дека никогаш не е доволно.
Страв од авторитет.
Вина кога ќе постави граница.
И често – врски што го повредуваат.
Заклучок:
Нарцисот не мора да биде насилен. Може да биде нежен – но ладно пресметан. И детето го чувствува тоа.
А кога ќе порасне, наша задача е да му кажеме: тоа не беше љубов. Тоа беше егото што игра.
Златното дете не е среќник. Црната овца не е бунтовник. И двајцата се алатки во игра на его – не на родителска љубов.
Во животот доаѓаат моменти кога нешто тивко ни шепоти: ова не е во ред. Однадвор можеби сè изгледа нормално, дури и убаво… но внатре почнува да тлее чувство кое не дава мир.
Така се чувствував и јас. Долго време не знаев како да го наречам тоа. Дали сум само преосетлива? Дали со мене нешто не е во ред? Претерувам? Но срцето не лаже. И длабоко во себе знаев – тука нешто не штима.
Тоа чувство ме поведе на пат на истражување. Почнав да читам, да слушам, да барам одговори. Зборови како „манипулација“, „нарцизам“, „контрола“, „емоционално уценување“ одеднаш станаа блиски. Во нив се препознав себеси. Болна вистина. И истовремено олеснување – затоа што конечно не беше сè само во мојата глава.
Тоа истражување не беше лесно. Секоја нова информација откриваше нов дел од мене, од другите, од односите во кои сум живеела. Но токму од таа болка се роди моќ. И одлука: никогаш повеќе да не го игнорирам внатрешниот глас што вели ова не е љубов.
Ова е почетокот на новата рубрика – „Препознај манипулација“ – каде ќе споделувам делчиња од сознанија кои ми помогнаа да разберам, да заздравам и да станам посилна. Не за да откривам детали. Туку за да отворам простор – можеби некој друг ќе се препознае. Без срам, само тивка сила на оние што преживеале… и се разбудиле.
VMESNI SVETOVI 